ÓDIOTE, PERO QUÉREME

         Un modo propio da adolescencia para se facer ver é chamar a atención en ocasións sinaladas: unha viaxe programada, unha reunión familiar, un encontro formal. Eu non vou, a min non me interesa, eu paso, odio estar con vós, soen ser os seus bufidos. Ao andar na busca da súa identidade que lles diga quen son, experimentan e esparruñan dando avisos, paus de cego, alarmas, chamadas de atención: aquí estou eu, non me ignoren, pido o meu lugar, déixenme demostrar que me separo, que me goberno por min mesmo sen que me dean normas, moldes, formalismos vello nos que os maiores se recoñecen, fortalecen ou se expresan. O adolescente descobre ben que acontecementos servirán mellor para resaltar as súas necesidades, por iso rompen tan ben as festas, a harmonía familiar, cabrean e sacan das cabais aos adultos: elixen adrede o momento para meter o dedo no ollo e recordarnos que están aí e non imos poder esquecelos mentres non se fagan adultos.

         Un dos momentos máis favorables para estas manifestacións rompedoras son as festas familiares. Ben sabido é que cando se producen reunións establecidas, nas que se xuntan varias xeracións, flotan non ambiente os rancores do pasado, as ofensas daquel ano, os desprezos agochados, as comparanzas nunca entendidas e as envexas inevitables. En toda xuntanza, por normativizada que estea, tradición que posúa e ilusións que manexe, viaxa un lodo de malestar inevitable, arrastrado polos anos e manchado de pezoña que ningunha asociación, por altruístas ou ben intencionada que sexa, pode evitar. Agarrados a esa hipocrisía que non se pode negar e aos desaxustes que por máis que se vernicen saen á vista, o adolescente séntese con dereito, argumentos e motivos para manifestar o seu descontento, rexeite e  pésima educación. Son estas celebracións a ocasión óptima para cargarse de razón e demostrar o seu descontento e o agresivos que poden ser. Néganlle a palabra á avoa, miran con veleno ao tío que se cre simpático, ignoran á maioría, contestan con xenio á nai, prometen co xesto asasinar ao pai porque lle somete ao brete de saudar amablemente a un amigo e, cando xa queren facerse ver de verdade, desaparecen no medio da festa ou xa non se presentan para que todos pregunten por eles e haxa que inventar razóns para explicar por que  non están nin se lles espera.

         Algo similar está pasando con tres comunidades de esta organización territorial chamada España. Hai tres – dúas máis cá outra- que se empeñan diante de calquera ocasión en demostrar que non están a gusto, que non se conforman con este modelo e que non viven relaxadas mentres non aclaren como queren ser e vivir. E, como consecuencia, non estando elas satisfeitas, xeran grande malestar no resto do territorio, poñamos como nos poñamos. Isto é un feito repetido e negalo suporía un infantilismo peor que as súas rabechas adolescentes. O Pais Vasco, Cataluña e agora tamén Navarra animada a formar parte do grupo de cabeza, e para avisar que  pode ser igual de rebelde ante o temor de que se lle toque a súa peculiaridade fiscal, aproveitan as ocasións de maior convención para demostrar a súa chantaxe adolescente. A festa da patria, nacional ou como se chame, non deixa de ser unha celebración con fendas por onde meter a coitela. Coma calquera familia. Quen queira ir pola vía destrutiva atopa regañas polas que esnaquizar todo encontro ou manifestación de unión. Ningunha nación podería celebrar nada se nos poñemos esixentes. Nin as máis novas. Non digamos as que, coma España, levan séculos construíndose entre batallas, conquistas, fracasos, adiantos, retrocesos e recaídas. Pero utilizar os pasos históricos errados para de maneira masoquista non admitirnos nunca, non aceptar que somos a suma de éxito e erros que pode proxectarse nunha renovacións constante – non destrutiva- é síntoma de agarrarse como adolescentes ás comenencias de vivir con papá e maldicir a papá.

         No proceso de maduración, cando os adolescentes persisten nas súas rabechas, o recomendado é altas dose de diálogo e firmeza. Diálogo para que se recoñezan escoitados, entendidos como individualidades capaces de vivir por si, dispostos a independizarse da tutela do adulto. Porque todo proceso de maduración vai detrás da autonomía. Mais con firmeza. Ha saber ese aprendiz de autónomo que vivir por un mesmo require liberdade e criterio propio, pero tamén vontade de respecto, solidariedade e integración cos outros. Responsabilidade. Sen a firmeza que establece límites, o adolescente corre o risco de ser un verdadeiro ególatra incapaz de entender que os outros non deben estar ao seu servizo, á súa comenencia. Estas tres comunidades adolescentes – as máis ricas, que casualidade- necesitan ser escoitadas, pero ben establecidos os límites. Non vale aceptar as comodidades que proporcionan papá e mamá, gozar de autogoberno, leis, concerto e cupos económicos intocables grazas a unha constitución e unhas leis que se esixen con rigor e logo manifestarse díscolos, mal educados, irresponsables, rebeldes coa lei e destrutivos pola inestabilidade que xeran para conseguir a cada paso máis privilexios prexudicando ao conxunto. Estas comunidades compórtanse coma adolescencia pura: son maior, fago o que me dá a gana, pero protéxeme, asegúrame, deféndeme, mímame. Diálogo si, pero firmeza. Vén sendo un erro continuado rirlle as grazas sen aclararlles sen complexos nin medo onde comeza o abuso.