O MONSTRO INVENCIBLE

          Foi ideado para que cuspise pelotas eternamente. E cuspíaas. Era unha máquina construída coa tenacidade obsesiva de quen pretende cumprir ao pé da letra a súa ilusión. A deste home consistía en que algún dos seus fillos fose  número un do mundo xogando ao tenis. Eu non vin ningunha foto nin plano do monstro ao servizo do soño, pero imaxino o artefacto lanzando pelotas coa furia mecánica transmitida polo seu contrutor. A pista de tenis acababa cuberta de pelotas de tal maneira que o neno case non daba pisado o chan. Aínda non tiña sete anos e, mentres os outros xogaban ou estudaban, el debía responder horas e horas as pelotas endemoñadas que o monstro lle lanzaba. E o pai vixiando, fero, duro, implacable: máis forte, máis forte! E que non se lle escapase unha. Tal era o fastío, temor e odio que o neno sentía cara a máquina e o seu creador, o pai, que pola noite, deitado na cama, esgotado de pelotear parte do día contra o monstro, seguía vendo no teito da habitación a boca do demo cuspindo pelotas e máis pelotas. Así ata que acabou odiando ao monstro, ao pai e ao tenis. Así ata que acabou sendo o número un do mundo, gañous oito grandes premios e conseguíu todo grazas ao seu máis querido e odiado xogo: o tenis. O nome do neno: Andre Agassi.

            Dende que lín as primeiras críticas quixen ler a  biogafría de Agassi titulada Open . Máis cando souben que detrás da súa redacción estaba J.R. Moehringer, un narrador de ritmo trepidante que vai penetrando na acción e nos personaxes coa facilidade de quen domina un golpe despois de repetilo millóns de veces. Por iso a biografía reproduce o ritmo dun partido de tenis na súa maior intensidade: drive, revés cruzado, deixada, chegada, globo, devolución forzada, revés paralelo, resposta de ángulo imposible, punto. Para de novo arrincar. Este ritmo narrativo imposto por Moehringer vénlle de perlas á narración dun xogador cunha personalidade complexa, contraditoria, dubitativa, inexplicable. Un xogador marcado polo dragón fabricado , inferior en causar dano que a furia atormentada e violenta do seu construtor, o pai. Un dos grandes méritos de Agassi foi saber elixir con quen desexaba traballar a súa vida para contala. Porque o proceso de creación do libro, estou seguro, respondeu a unha terapia repousada, necesaria, útil, que o xogador precisaba despois de abandonar o xogo co que se peleou dende tan noviño. O xogo que non é outra cousa que a propia vida dirixida por un pai tan autoritario coma intratable, unha nai submisa e silenciosa, unhas decisións que lle parecía sempre lle chegaran impostas e que o converteron nun rebende con éxito, nun triunfador insatisfeito, nun perdedor rabioso, sempre con desexo de revancha e recuperar o triunfo.  Unha vida que non lle parecía súa, decidida a gobernada dende fóra, cuberta de éxitos materias, pero tronzada pola dureza e a esixencia extrema do deporte de elite: adestramentos infernais, viaxes interminables, competicións irracionais, esforzos e sufrimentos ao límite da resistencia humana.

            Mais, con ser determinante a elección do escritor profesional, Agassi non foi un elemento pasivo nesta obra. Nin moito menos. Estou seguro e sei do que falo: ningún escritor podería escribir con tal fondura esta biografía se o protagonista non se entregase a peito aberto, sen autocensuras, co atrevemento de quen se descobre para indagar en serio dentro de si. As horas de entrevista non se limitaron a recordar catro anécdotas de varios partidos ou trivialidades arredor do deporte máis solitario. Cando Moehringer analizou as horas de gravación escoitando ao tenista seguro que entendeu que contaba cun material de primeira calidade para lle dar forma e ritmo. O paso crítico polas distintas etapas da vida dunha persoa pódense contar dende a tona ou, con dor e remodelación persoal, arrincando pedazos sangrantes do fondo dun mesmo. A opción de Agassi foi a última: espirse nas súas contradicións máis agudas, intentar aclararse nos seus conflitos máis escuros, entender como alguén que dubida tomar as rendas da súa vida pode chegar a tal triunfo. Esa rebeldía xuvenil que tantos éxitos lle proporcionaba vendendo camisetas ou gorras da firma que o patrocinaba custáballe tan caro que non podía desprenderse da súa amargura e insatisfacción permanentes. Eses éxitos nas mellores pistas do mundo (Londres, París, Melburne, Nova York) non apagaban a súa tristeza de base, tal vez apegada a el naqueles primeiros anos nos que o dragón o cubría de pelotas. Alguén dixo que quen non probou a felcidade familiar nos primeiros dez anos de vida, que se dea por perdido. Se cadra era iso o que corroía o éxito de Andre.

            Chega, sen embargo, ao final do relato a unha clarificación, un acordo de aceptación, un intelixente pacto co dragón aínda sabendo que é invencible: Dedicar o seu prestixio, contactos e parte dos millóns amasados en vida tan dura a unha institución educativa, iso que a el sempre lle faltou. Dedicarse a potenciar unha escola de calidade parece un pacto que relaxa, que alivia e dá máis grandeza aínda a pelexar durante toda a vida cun monstro invencible. Se non leron o libro, fágano, gustaralles.