DESMONTANDO CINES

Fun ao cine por primeira vez no Teatro Colón da Coruña. Tería daquela 7 ou 8 anos . Antes xa vira algunha película, pero ir ao cine de verdade non me parece que fose ata esa tarde na que, eu so, entrei coa miña entrada ganada por ser bo (ou bobo) no Fogar de Santa Margarita. Levábase naquel colexio onde comecei os meus estudos infantís ir acumulando chapas douradas cun M barroco gravado sempre e cando nos comportaramos como estaba establecido. Non sei se por moi guiado ou medio parado, o certo é que eu coleccionaba chapas de boa conduta sen taxa, co que, entregadas a D. José Sardina decidiu cambiarmas pola entrada para o Colón. Visto desde a distancia entendo que a entrada debía de ser máis ben para que meu pai ou miña nai, que diaños pintaba un neniño perdido nas butacas do Colón, pero eu, na miña inocencia, presentei a entrada e senteime na primeira fila. Proxectaban Ben- Hur. Nunca esquecerei a carreira de cuadrigas, as pernas de Charlton Heston querendo saír da pantalla, as espadas brillando, afiadas, o son bruando, o medo gustoso que me invadiu desde a primeira escena á última. Bailaba na butaca coma un grao no cribo. Agarrábame ás pernas para mellor resistir o pánico. Pillaba aire canto podía para deter o corazón que trotaba aos catro pés dentro de min. Non lle podemos chamar unha experiencia relixiosa porque esa veu máis tarde, pero realmente supuxo unha mobilización do ánimo inesquecible. Por iso ao saír, correndo, emocionado e axitado, nada me importou que miña nai estivese descomposta sen saber de min, asustada polo meu inconsciente atrevemento. A experiencia relixiosa chegou algo máis tarde. Isto xa foi no cine Capitol de Betanzos e contaba con algúns anos máis, tantos coma para descubrir que existía algo dentro dun que podía proporcionarlle tanta emoción e pracer coma xamais pensara. A película era El Cid. Tamén actuaba Heston, pero non foi el a causa do meu trastorno senón Sofía Loren. Se no Colón tremía e me consumía o temor, aquí sentín unha emoción tan íntima e propia que me parecía que ninguén podería coñecer nin experimentar. Sofía Loren está deitada sobre Heston nun palleiro. Colle unha palla e pásalla a modiño pola cara. A cámara achégase ao rostro da italiana e os meus ollos apegáronse para sempre a esa imaxe como a manifestación da ledicia máxima, a intimidade, complicidade e paixón que se pode dar entre un home e unha muller. Despois de estas experiencias infantís, nunca deixei de ver canto cine puiden. Unha arte-industria colectiva, plena, signo da modernidade, auténtica marabilla que conxuga escritura, luz, interpretación, ritmo, música, fantasía e negocio. Unha arte total que transformou culturalmente o século pasado e que encheu de imaxes, ideoloxía e tópicos as nosas cabezas. Nos tempos universitarios farteime de ver películas aburridísimas que chegaban do leste e que nos esforzabamos por lle atopar unha interpretación político social que só con boa vontade se lle podía descubrir. Pero atopei tamén a directores magníficos de Italia, Dinamarca e Suecia. O cine acompañoume ao longo de toda a vida e nunca puiden prescindir de repetir películas clásica e de estar ao tanto de todas as novidades. Ultimamente insistía en ir case tódalas semanas, a pesar de recibir venres tras venres a mala comprobación de que entre tanto estreo case nada merecía a pena. Nos ben montadas e cómodas salas de proxeccións de Vialia en Pontevedra eramos cada vez menos. Lembro que a última vez que fun, proxectouse a película só para catro persoas. Estaba cantado que non podería resistir unha empresa con tan baixo nivel de espectadores. Agora parece que se confirma a súa desaparición e que se desmontarán os cines. Todo un síntoma. Había anos que a mocidade non podía nin quería asistir ás salas de cine. O ordenador cobre esa oferta. As salas deixaron hai tempo de ser templos de emoción e liturxia colectiva de participación nunha arte. Este triste desmonte parece anunciar unha nova maneira de ver cine neste século. Xa non se trata da mala nova de que os de Pontevedra teñamos que viaxar a Vigo ou Vilagarcía para entrar nunha sala de cine. Algo máis parece latexar de fondo: morre un tempo, é probable que xa nunca máis e a ningún neno lle produza a máis mínima impresión entrar en ningún teatro Colón para tremer con Ben-hur ou descubrir a o sexo tenro con Sofía Loren.