UN CORREO DE SINALOA DE POUCO PELO

A última vez que viaxei a Nova York, no exhaustivo control de pasaxeiros , o encargado de revisar a miña bolsa de man empregouse a conciencia. Escudriñou cada un dos obxectos cunha calma exasperante. Especialmente tomouna co libro que levaba para ler no avión: abriuno por varias partes, detívose no marcador coa publicidade da Librería Seixas coma se contivese algunha clave oculta e, cando xa pensei que se poría a ler algún capítulo, pechouno, acomoduno dentro da bolsa, miroume cun lixeiro sorriso e preguntou: Veterinario, non? Sorprendindo ante o meu desconcerto e negativa, quedou matinando como era posible que fallase no súa ben fundada hipótese sobre a miña profesión. Eu non tardei en caer da burra: a suposición de que me dedicaba á veterinaria fundáraa no título do libro: “El poder del perro” de Don Winslow. Estaba claro que o confundiu o título e non tiña nin idea do seu contido.

            Os policías no control de entrada no aeroporto de Newark debían de saber algo máis sobre Winslow o foi pura casualidade, pero o certo é que me desviaron da fila, me mandaron a unha sala de espera e un policía desapareceu co meu pasaporte por máis de media hora. Eu ía na cola pensando en Philip Roth pola asociación entre Newark e o escritor xudeu, completamente ausente, cando ao presentar o pasaporte un policía negro me miraou fixamente durante un bo anaco e  decidiu separarme do resto de viaxeiros converténdome nun  sospeitoso. Igual lle parecín un correo disfrazado de veterinario dalgún cártel de Medellín.

            A broma foi boa. Tal como pasaban os minutos o nerviosimo foi  medrando vendo pasar policías dun lado para outro, sen ninguén me explicar nada, sen pasaporte, levándome a pensar que podía entrar nunha situación complicada  sen comelo nin bebelo. E co caros que son os avogados ... Menos mal que por fin regresou outro policía facéndome  catro preguntas vanais antes de me devolver o pasaporte e, cando xa marchaba, dicíndome: que la pase bien, demostrándome que era hispano e se me sometara ao esforzo de ter que entendelo en inglés era porque lle daba a gana.

            Acordeime disto agora que acabei de ler “El cártel”, tamén de Winslow. Unha lectura que rompeu coa miña promesa de dedicarme só aos clásicos, non convén unha rixidez tan extrema. Pero a verdade é que o acabei á forza, pois a obra, con estar moi documentada e demostar o autor que sobre o mundo do narcotráfico o sabe todo, non merece tantas páxinas nin ofrece a calidade que me gustaría. A Winslow pásalle coma a Scorsese con “El lobo de Wal Street”: aos quince minutos estamos fartos de saber que os lobos das finanzas se rebozan coma croquetas nunha lama de coca, sexo e ambición . Pois a Winslow igual: ás cen páxinas coñecemos toda a batería de armamento que utilizan traficantes e perseguidores,  a brutalidade impensable que se exhibe de maneira pornográfica en Badiraguato, Culiacán, Tijuana, Ciudad Juárez e Novo Laredo ; que os señores da droga non deixan de ser indixentes durmindo aqui e alí con vinte mansións de luxo, que lles encantan as reinas da beleza, os reloxos caros e os tipos de ostentación máis curiosos; que tratan  de controlar, mesturando paternalismo e terror,  os territorios e contactos para seguir amasando montañas de cartos; que os métodos dos traficantes e perseguidores acaban sendo os mesmos; que o nivel de corrupción alcanza tanto a Los Pinos como a Washington e que, despois de corenta anos de loita, as drogas son máis abundantes, potentes e baratas ca nunca. E, por se fose pouco, despois da crise do 2008 a única fonte de liquidez era o diñeiro xerado pola droga.

            Non lle quero restar mérito á obra de Winslow. Mostra coñecemento exacto desta guerra en México e no mundo. Nada do que están contando estes días os medios sobre o Chapo me soprende, xa o lera todo en “El Cártel”, fuga e obsesión cunha actriz e película incluídos. Pero as setecentas páxina da novela poderían reducirse á metade se o autor fose máis novelista e menos documentalista. Hai un exceso de armas, traizóns, atrocidades e personaxes que se repiten innecesariamente. O único personaxe que non parece de cartón é Marisol Cisneros, a Médico Hermosa. O resto un rosario de caricaturas sobre as que Don Winslow colga o seu indiscutible coñecemento da realidade. Dendo logo, se tivese que volver a Nova York, teño claro que non levaría esta novela na miña bolsa de viaxe. Por se agora, en vez de como a un veterinario sospeitoso, me  confunden cun correo de Sinaloa de pouco pelo.