O PAN DE EXIPTO

A ÚNICA VEZ que viaxei a Exipto levaba fresca a lectura de El callejón de los milagros. Nunha viaxe guiada pouco puiden ulir do que Naguib Mahfuz destila nesa magnífica obra. Un viaxa sempre cos esquemas mentais que previamente foi elaborando e procura, aínda que non llo pareza, facer coincidir o que vai vendo coa información previamente sedimentada. Aínda así hai aspectos que rompen os esquemas, que non agardas e te sorprenden máis aló do agardado. Certo que os monumentos, as explicacións ilustradas dos guías, templos, mastabas, pirámides e areas concordan co que esperabas; que o traslado polo Nilo non te sorprende de tantas veces visto en películas e reportaxes; que a noite acaba como supuñas na danza do ventre e nas reviravoltas imparables do derviche; e que as compras no Jalili están tan cargadas de regateo e turistas como era fácil prever.
O Cairo, porén, rompe toda idea previa. A cidade. O conxunto. Desde que montas nun taxi, no que parece que levas conectado o tubo de escape na gorxa, ata que te despides, vives nunha intensidade sensorial frenética. A vitalidade dos nenos por tódolos lados, os pisos nunca rematados agardando polo matrimonio próximo, os ulidos que narcotizan, os que seducen, os insoportables; o rebumbio constante, o espertar coa chamada ao rezo do muecín, que nun canto encadeado vai enchendo a cidade non se sabe se de ledicia, esperanza ou pranto; a grandiosidade das mesquitas, as rúas que de súpeto se converten en lugar de oración, o acendido verbo dos clérigos perforando o venres invitando sabe Alá a que... Pola cidade mesturábanse cabalos esborrexendo, castigados polo látego do amo, automóbiles de luxo entre miles de vellas carracas que ninguén se explica como poden resistir tal velocidade e maltratamento, burros, peóns autóctonos que saben cando e como cruzar, foráneos que agardan en balde a que un semáforo lles dea preferencia. Anarquía. Vida. Tanta abundancia arqueolóxica como desorde nos museos. Tanta potencia e forza na xente que un intuía que unha cidade así, en cada portal un zapateiro, un artesán, un vendedor de nada ou de contos, pero á fin emprendedor, non estaba disposta a pasar sen pan. Porque quedar sen pan é o que nunca permitirá un país cargado de nenos, rodeado de antenas parabólicas, internet e turistas que chegan de tódolos lugares do mundo. Talvez por iso a imaxe que nunca dou esquecido da cidade é a dun mozo enriba dunha bicicleta, zigzagueando contra sentido do infernal tráfico, cargando na cabeza unha táboa longa e ancha acugulada de bolos de pan. Á volta lin El edificio Yacobián, explicación interior de todo canto vira por fóra.